Γιαννης Σελιμας

Τετάρτη 29 Μαρτίου 2023

ΑΓΡΙΝΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

 

ΑΓΡΙΝΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

 

Η βελόνα του καπνού ακόμα τρύπα την ψυχή μας: Με τη γενιά μας για την πόλη μας. Είναι φορές που κάποιος από μας βρίσκεται σε ένα άλλο σημείο της χώρας και στην ερώτηση «από πού είσαι;» λαμβάνει την απάντηση «από το Αγρίνιο». Η επόμενη στιχομυθία αποκαλύπτει την έλλειψη  πολιτιστικής και αναπτυξιακής ταυτότητας για την πόλη μας. «Από έξω;» ή  «Που είναι αυτό στην Πελοπόννησο;».

Σαν να μην υπάρχει το μέσα που είναι το αστικό κέντρο αλλά η ενδοχώρα γνωστή για την καπνοπαραγωγή της. Είναι κάτι που μας στεναχωρεί όλους και μας κάνει να αναρωτιόμαστε –γιατί;-. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε τον Πολιτισμό μέσα σε μία συνολικότερη στρατηγική αναδιαμόρφωσης της εικόνας της πόλης στο εθνικό στερέωμα; Μπορούμε να υποστηρίξουμε μέσα από μία σειρά πολιτιστικών παρεμβάσεων την οικονομική αναγέννηση και τη διεκδίκηση μιας νέας θέσης στον εθνικό καταμερισμό εργασίας;

Μπορούμε να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε τη δύναμη της μιας φωνής αν ξεπεράσουμε την «τρομοκρατία» της κλίμακας, το φόβο της μη αλλαγής. Όσο πιο οργανικά και ευρηματικά συνδέεται ο πολιτισμός με τη στρατηγική της αστικής ανάπτυξης τόσο πιο πολύ μπορεί να συμβάλει στην προβολή της πόλης, τη δημιουργία μιας «βιομηχανίας» πολιτισμού αλλά και ενός  «νέου»  τουρισμού στον οποίο το προσφερόμενο προϊόν δεν είναι μόνο  οι προσφερόμενες υπηρεσίες αλλά και το βίωμα μιας ολοκληρωμένης εμπειρίας. Η επιχειρησιακή διάσταση του πολιτισμού στην πόλη μας οφείλει να συνδεθεί με τη βαθιά εμπειρία του Καπνού αλλά και με τις σύγχρονες ανάγκες της  Νέας  Γενιάς για πολιτιστική έκφραση μέσα από εναλλακτικές μορφές τέχνης όπως τα γκράφιτι τα skateboards κτλ. Η πολιτιστική ζήτηση έχει αποκτήσει ένα ευρύ φάσμα κινούμενη από την τζαζ μουσική και το χοροθέατρο  έως τον κινηματογράφο και τη φωτογραφία. Η πολιτιστική προσφορά δυστυχώς κινείται σε μεγάλο ποσοστό στο μονοπώλιο της παράδοσης (Τσαρούχι φουστανέλα). Οι μειοψηφίες στον τόπο μας δεν έχουν δικαιώματα στον πολιτισμό, αλλά αν κάνεις αθροίσει όλες αυτές τις μειοψηφίες θα διαπιστώσει πως αποτελούν τη Νέα Πλειοψηφία που διεκδικεί και δικαιούται έναν άλλον ορίζοντα πολιτισμού, με πλουραλισμό και ποικιλία, με  αυτοέκφραση και αυτονομία.  

Νέα Τοπική Αυτοπεποίθηση: Η ιστορία βρίσκεται στο Μέλλον μας.

Η φολκλορικότητα για μία πόλη όπως το Αγρίνιο με βαθιές και σπουδαίες παραδόσεις δεν αρκεί, ούτε ο πολιτισμός μπορεί να εκληφθεί σαν ένα άθροισμα εκδηλώσεων αλλά σαν μία αναγεννητική διαδικασία που βελτιώνει το κλίμα της πόλης και τη διάθεση των πολιτών της.

            Η πόλη μας δεν γιόρτασε ακόμα ( ψιθυρίστε το παντού).

Η Δημιουργία Μουσείου Καπνού, η διοργάνωση Έκθεσης καπνικών προϊόντων, η επένδυση σε υποδομές και νέους θεσμούς πολιτισμού με καινοτόμο χαρακτήρα θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της πόλης σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, με προσέλκυση επενδύσεων και προβολή του γοήτρου της πόλης. Η επαναφορά των «




Παπαστρατίων» και η συνεργασία του δήμου με το Τμήμα Διαχείρισης Πολιτισμικών Πόρων και Νέων τεχνολογιών θα ανακινήσει μία μεγάλη κουβέντα που πρέπει επιτέλους να ανοίξει στην πόλη για την πολιτιστική της ταυτότητα μαζί με τους πνευματικούς ανθρώπους αλλά και κάθε κοινωνικό εταίρο. Χρειάζεται   τόλμη και όραμα για να γίνει ο πολιτισμός το όχημα για αλλαγές σε συμπεριφορές και νοοτροπίες που χαμηλώνουν τον πήχη σε μία περήφανη πόλη όπως το Αγρίνιο. Η δημοκρατία είναι εύθραυστη, ας δώσουμε το λόγο στους Πολίτες του Μέλλοντος. 

Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2022

Η καπνοκαλλιέργεια αναζητά διάδοχο…



 Στην ευρύτερη περιοχή του Αγρινίου η κρίση βαθαίνει, συναντώντας την προυπάρχουσα τοπική κρίση την οποία προκάλεσε η σταδιακή, από την δεκαετία του ’80 συρρίκνωση ( και οριστική κατάρρευση στις αρχές του 21ου αιώνα) της οικονομίας του καπνού , του κατεξοχήν οικονομικού πόρου της πόλης του Αγρινίου και της γύρω αγροτικής περιοχής.

Οι προσπάθειες για την αντικατάσταση της καλλιέργειας του καπνού με άλλες σύγχρονες καλλιέργειες δεν απέδωσαν. Τα αίτια της αποτυχίας του εγχειρήματος θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι ηταν , εκτός των άλλων , και πολιτισμικά λογω του γεγονότος ότι η «κουλτούρα του καπνού» δρούσε και δρά καθοριστικά στις αποφάσεις των αγροτών αλλα και στις διαδικασίες προσαρμογής τους στις νέες συνθήκες. Με λίγα λόγια η μακρόχρονη συνήθεια στην καλλιέργεια του καπνού δεν άφησε περιθώρια στην κοινωνική ικανότητα της πόλης να αντιληφθεί γρήγορα τα νέα δεδομένα και να μετασχηματιστεί με νέες δυναμικές καλλιέργειες. Σήμερα είναι αναγκαίο παρά ποτέ στο δρόμο της αναζήτησης νέων πλουτοπαραγωγικών πηγών που θα αναγεννήσουν την αγροτική ενδοχώρα του Δήμου Αγρινίου , να γίνει αναδιάρθωση των καλλιεργειών με νέες καλλιέργειες όπως τα φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά( πχ Στέβια)

Η καλλιέργεια του καπνού πηγαίνει πίσω στον 17ο αιώνα . Η ώθηση ωστόσο στην επέκταση της παραγωγής του δόθηκε προς τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα όταν η καπνοπαραγωγή πήρε τη μορφή εμπορευματικής καλλιέργειας. Η αναπτυσσόμενη οικονομία του καπνού μετέτρεψε το Αγρίνιο του μεσοπολέμου σε σύγχρονη εμπορική πόλη με αισθητή την πληθυσμιακή αύξηση και οικιστική επέκταση λόγω και της εισροής των προσφύγων. Ο χρυσός αιώνας του καπνού τελειώνει με την κατάργηση των ευρωπαικών επιδοτήσεων οι οποιές και αντιστοιχούσαν στο 70% του εισοδήματος των αγροτών από την καπνοκαλλιέργεια. Η μετατροπή των καπνοχώραφων σε λιοστάσια ή οπωρώνες είχε ως αποτέλεσμα των πτώση των εισοδημάτων τους και κατ επέκταση την συρρίκνωση της οικονομίας του Αγρινίου με αρνητικά αποτελέσματα στον εμπορικό κόσμο της πόλης, τον κατασκευαστικό τομέα και ολόκληρο το κύκλωμα της τοπικής οικονομίας.


Η Στέβια μήπως είναι μια λύση


Το καλλιεργητικό πλάνο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας (2015) αναφέρεται στην Στέβια ως καλλιέργεια που αναδεικνύεται σε μια δυναμική καλλιέργεια που ευδοκιμεί στην Ελλάδα και προβάλλει σαν μια πολύ προσοδοφόρα εναλλακτική καλλιέργεια του καπνού με μεγάλες διεθνείς προοπτικές ζήτησης καταναλωτών. Η παραγωγή της μοιάζει πολύ με εκείνη του καπνού , τόσο ως προς τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και την περίοδο καλλιέργειας στο χωράφι , οσο και ως προς τις καλλιεργητικές πρακτικές. Διαφέρει και πλεονεκτεί από τον καπνό : α) ως προς το έχει ανάγκη από λιγότερο νερό και β) ως προς τον τρόπο συλλογής , γιατί συλλέγεται με κοπή ολόκληρου του υπέργειου μέρους του φυτού μια φορά το χρόνο. ‘Όπως στον καπνό ετσι και στην περίπτωση της στέβιας το χρήσιμο μέρος είναι τα φύλλα , με τι διαφορά όμως ότι από τα φύλλα τη στέβιας εξάγεται η στεβιοσίδη ( η ζαχαρη της στέβιας) . Η στέβια, αντίθετα από ότι ο καπνός, δεν χρειάζεται τόση πολύ και εξειδικευμένη επεξεργασία και συντήρηση μετά τη συλλογή. Μήπως επομένως βρισκόμαστε μπροστά στον « αιώνα της στέβιας» για την περιοχή μας και το αγνοούμε? Σημειώνω πως η Στέβια είναι σήμερα το πιο πολυσυζητημένο φυτό παγκοσμίως που προκαλεί ραγδαίες ανακατατάξεις στην αγορά γλυντατικών ουσιών και ζάχαρης και δίκαια χαρακτηρίζεται σαν « το φυτό της νέας χιλιετίας»
Για να δούμε όμως και τα οικονομικά στοιχεία της καλλιέργειας Στέβιας. Τα οικονομικά αποτελέσματα της ετήσιας καλλιέργειας της Στέβιας, με βάση διεθνή στοιχεία (σε περίπτωση παραγωγής των σποροφύτων από τον αγρότη) είναι:

Το κόστος παραγωγής κυμαίνεται στα 400- 500 Ε / στρέμμα.Η μέση στρεμματική απόδοση σε ξερά φύλλα κυμαίνεται γύρω στα 200-400 κιλά/ στρέμμα, που εξαρτάται από το γενετικό δυναμικό κάθε ποικιλίας, από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και επίσης από τις καλλιεργητικές φροντίδες.Το ακαθάριστο γεωργικό Εισόδημα κατά στρέμμα (με τιμή 2- 2,5 ε/ kg) κυμαίνεται στα 400- 1.000 ευρώ, ανάλογα με τις στρεμματικές αποδόσεις και ανάλογα με την τιμή πώλησης των ξηρών φύλλων της Στέβιας.Το σημείο ισορροπίας κόστους παραγωγής και γεωργικού εισοδήματος κυμαίνεται στα 200- 250 κιλά/ στρέμμα.Το καθαρό κέρδος ανά στρέμμα κυμαίνεται από 100- 250 ευρώ, ανάλογα με την στρεμματική απόδοση και ανάλογα με την τιμή πωλήσεως των ξηρών φύλλων της Στέβιας, η οποία σήμερα κυμαίνεται από 2-2,5 ευρώ/ κιλό. Δηλαδή το καθαρό κέρδος θα ανέρχεται περίπου στο 50% του ετήσιου κόστους (δηλαδή απόδοση κεφαλαίου 50%)

Η Στέβια στις περισσότερες γεωργικές περιοχές της αναβλαστάνει την επόμενη Άνοιξη (όπως η μηδική), οπότε αυτό την κάνει και πολυετή καλλιέργεια. Σε τέτοια περίπτωση δεν θα χρειάζεται φύτευση της Στέβιας κάθε χρόνο και άρα το κόστος φυτών και μεταφύτευσης θα επιμερίζεται σε περισσότερα έτη. Επομένως σε πολυετή καλλιέργεια Στέβιας θα έχουμε μειωμένο κόστος καλλιέργειας, αλλά και υψηλότερα κέρδη από αυτά που αναφέραμε για ετήσια καλλιέργεια της Στέβια.
Η επένδυση στην πολυετή καλλιέργεια Στέβιας συμφέρει, διότι από την πρώτη χρονιά έχουμε απόσβεση του επενδυθέντος κεφαλαίου και επιπλέον σημαντικό καθαρό επιχειρηματικό κέρδος. Επιπλέον στη συνέχεια στα επόμενα χρόνια συνεχίζουμε να έχουμε σημαντικό επιχειρηματικό κέρδος. Επισημαίνεται δηλαδή, ότι ενώ σε άλλες πολυετείς καλλιέργειες δεν επιτυγχάνεται παραγωγή, απόσβεση και κέρδος από το πρώτο έτος, αλλά μετά από μερικά χρόνια, αντίθετα με την πολυετή καλλιέργεια της Στέβιας έχουμε ικανοποιητικό εισόδημα, απόσβεση και κέρδη από τον πρώτο χρόνο της καλλιέργειας.(Παύλος Καπόγλου, 2017)

Νέα Αγροτική Οικονομία

Οι αγρότες διεκδικούν το δικαίωμα να μην φοβούνται το μέλλον. Εργάζονται σε σκληρές συνθήκες, έρχονται αντιμέτωποι με ψεύτικες υποσχέσεις, δεν έχουν κανέναν δίπλα τους στην προσπάθεια που κάνουν για ποιοτική αναδιάρθρωση της παραγωγής τους, παρακολουθούν με απόγνωση το κόστος της παραγωγής να ανεβαίνει και τους μεσάζοντες να καρπώνονται τον κόπο τους. Η συμπίεση του κόστους παραγωγής μέσω θεσμοθέτησης μέτρων από την Ελληνική Πολιτεία θα έδινε ένα παράθυρο ευκαιρία σε νέους κυρίως αγρότες να επενδύσουν στην καλλιέργεια στέβιας με όρους αξιοπρέπειας και επιβίωσης σε μια νέα αγροτική οικονομία με ομάδες παραγωγών και σύγχρονες συνεταιριστικές οργανώσεις που επιτυγχάνουν βελτίωση ανταγωνιστικότητας μέσω οικονομιών κλίμακας, διασφάλιση διείσδυσης και παρουσίας σε ξένες δυναμικές αγορές, ανάπτυξη επαγγελματικών ικανοτήτων και διαφοροποίηση και επικέντρωση στρατηγικής.

Τετάρτη 31 Μαρτίου 2021

Καταστρέφουμε τους οικότοπους του δικτύου Natura 2000 στην Αιτωλοακαρνανία




Η φυσική διαμόρφωση του χώρου των λιμνοθαλασσών διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο τόσο στον ανεφοδιασμό τροφίμων των εγκλείστων Μεσολογγιτών όσο και στο πεδίο των μαχών, όπως η λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας.

Δημιούργημα γεωλογικών και τεκτονικών ανακατατάξεων η λίμνη Τριχωνίδα αποτελεί και σήμερα επίγειο παράδεισο, παρά το γεγονός ότι δεν είναι πλέον όπως την περιγράφουν οι γηραιότεροι.

Τα πυκνά παραλίμνια δάση με τις ιτιές και τα πλατάνια, τις λεύκες και τις λυγαριές που μέσα τους έβρισκαν καταφύγιο σπάνια ζώα και πουλιά, οι άνθρωποι τα αντικατέστησαν με περιβόλια και ελιές. Με καλλιέργειες και σπίτια.

Τώρα τα πουλιά βρίσκουν καταφύγιο στους καλαμιώνες και στα αγριοκάλαμα. Στα σχίνα και στις κουμαριές. Κι ακόμα είναι παράδεισος. Και περιοχή NATURA. Ωστόσο ούτε αυτός ο χαρακτηρισμός είναι ικανός να προστατεύσει το μοναδικό οικοσύστημα της Τριχωνίδας.

Ο Γιάννης Σελιμάς, περιβαλλοντολόγος και συντονιστής του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικών Ορέων, είναι καταγγελτικός για τις ανθρώπινες παρεμβάσεις που υποβαθμίζουν το περιβάλλον και καταπατούν τον νομό.

Τον συναντήσαμε και μιλήσαμε μαζί του για όλη την περιοχή προστασίας του Φορέα. Για τη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου, τα Ακαρνανικά Ορη και τον Αχελώο.

● Πρόσφατα καταγγείλατε επιχωμάτωση έκτασης εντός περιοχής NATURA στη λίμνη Τριχωνίδα. Καταγγείλατε, ακόμη, κοπή δέντρων, καταστροφή ενδιαιτημάτων και δημιουργία χώρου ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου. Θέλετε να μας πείτε τι ακριβώς έχει συμβεί;

Σε περιπολία που κάναμε εντοπίσαμε επιχωμάτωση σε παραλίμνια ζώνη της Τριχωνίδας εντός του δικτύου Natura 2000, και μάλιστα σε σημαντικό οικότοπο. Εκτιμήσαμε ότι προέρχονταν από αντιπλημμυρικό έργο σε κοντινό χείμαρρο, όπου παρατηρήθηκε κοπή δένδρων και καλαμιώνων που αποτελούν τον χώρο ενδιαίτησης για παρυδάτια πουλιά αλλά και για είδη άγριας ζωής, όπως οι βίδρες. Ετσι στείλαμε έγγραφο προς τον οικείο Δήμο Αγρινίου και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, το οποίο δεν έχει απαντηθεί, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει δύο μήνες.

Εκτός από αυτό, για κάθε έργο που γίνεται μέσα σε περιοχή ευθύνης του Φορέα πρέπει να υπάρχει γνωμοδότηση από τον Φορέα. Ωστόσο, αίτημα για γνωμοδότηση για το συγκεκριμένο έργο δεν λάβαμε ποτέ. Ιδιαίτερα όταν η λίμνη Τριχωνίδα από άποψη βιοποικιλότητας αποτελεί ένα ευαίσθητο οικοσύστημα. Ο Φορέας μας έχει στείλει στον Δήμο Αγρινίου τουλάχιστον επτά έγγραφα την τελευταία διετία σχετικά με μπάζα και απορρίμματα στην παραλίμνια ζώνη της Τριχωνίδας, χωρίς να έχει λάβει ποτέ καμία απάντηση.

● Το συγκεκριμένο έργο είναι έργο της Περιφέρειας ή του Δήμου Αγρινίου; Ποιος θα έπρεπε να υποβάλει αίτημα για γνωμοδότηση στον Φορέα;

Γνωρίζουμε ότι ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός είναι αρμοδιότητα των Περιφερειών, ενώ η αποκομιδή των απορριμμάτων αρμοδιότητα των δήμων. Σχετικά με το συγκεκριμένο έργο, όμως, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ποιος το έκανε. Γι’ αυτό και από την πρώτη στιγμή, αλλά και για λόγους δεοντολογίας, στείλαμε έγγραφο τόσο στην περιφερειακή όσο και στη δημοτική αρχή. Αίτημα γνωμοδότησης έπρεπε να υποβάλει αυτός που είχε κάνει τη σχετική μελέτη για το έργο και που τελικά το υλοποίησε.

● Να επανέλθουμε στη δεύτερη καταγγελία που αφορά τα απορρίμματα στη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου;

Στην περίπτωση του Δήμου Ι.Π. Μεσολογγίου το τμήμα εποπτείας & φύλαξης εντόπισε στην περιοχή Χόχλια, στο δυτικό τμήμα της κεντρικής λιμνοθάλασσας, χώρο ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων, και μάλιστα σε οικότοπο με βλάστηση από το φυτικό είδος Ruppia maritima, που δυστυχώς ο βαθμός διατήρησής του θεωρείται ήδη μη ικανοποιητικός.

Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να κάνουμε περισσότερα για την προστασία του και όχι να επιδεινώνουμε την κατάσταση. Δυστυχώς και σε αυτή την περίπτωση, ενώ κάναμε ανάλογα έγγραφα προς τον Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου, δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση.

Παρ’ όλα αυτά έχουμε ενταγμένο έργο στο πλαίσιο του ΥΜΕΠΕΡΑΑ σχετικό με τον καθαρισμό του Εθνικού Πάρκου καθώς οι χώροι ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων υποβαθμίζουν τους οικοτόπους και τα ενδιαιτήματα ειδών άγριας ζωής με αποτέλεσμα την απώλεια βιοποικιλότητας.

Μην ξεχνάτε, άλλωστε, στον καιρό της πανδημίας του κορονοϊού, πως η επέμβαση του ανθρώπου στην άγρια ζωή ευθύνεται βάσιμα πως μετέφερε μια ζωονόσο στις ανθρώπινες κοινωνίες. Η υγειονομική κρίση είναι το απότοκο της περιβαλλοντικής κρίσης και σε αυτό η διατήρηση της βιοποικιλότητας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο.

● Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Φορέας Διαχείρισης και δεν μπορεί να προλάβει τέτοιες καταστάσεις;

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Φορέας σχετικά με την πρόληψη τέτοιων καταστροφών σχετίζεται με την έλλειψη αρμοδιοτήτων όσον αφορά την επιβολή προστίμων αλλά και με το γεγονός ότι το προσωπικό φύλαξης δεν διαθέτει ιδιότητα προανακριτικού υπάλληλου. Επίσης το ολιγάριθμο δυναμικό του -7 στελέχη, εκ των οποίων 2 φύλακες- δεν επαρκεί για να καλύψει μια τεράστια έκταση προστατευόμενης περιοχής που αγγίζει τα ένα εκατομμύριο στρέμματα. Μιλάμε για τις λίμνες Οζερός, Τριχωνίδα, Λυσιμαχία, για τα Ακαρνανικά Ορη, το Παναιτωλικό, τον Αράκυνθο και το Εθνικό Πάρκο Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού.

Ελπίζουμε, τώρα με τις αλλαγές που θα γίνουν, να μπορέσουν οι Φορείς να λειτουργήσουν πιο αποτελεσματικά ώστε να μην καταδικάζεται η Ελλάδα στα ευρωπαϊκά δικαστήρια για τη μη τήρηση των ευρωπαϊκών οδηγιών σε σχέση με τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας και τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης. Χρειαζόμαστε περισσότερο προσωπικό, πιο ισχυρές αρμοδιότητες και τον σεβασμό της υπόλοιπης δημόσιας διοίκησης και των Αρχών. Ετσι θα μπορούμε να δομήσουμε περιοχές με αειφόρο ανάπτυξη και βιώσιμες λειτουργίες των ανθρώπινων κοινωνιών.

Δυστυχώς όμως η ανταπόκριση της δημόσιας διοίκησης και των Αρχών είναι πολύ μικρή αν και τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ορισμένα βήματα προόδου. Η υπόθεση της προστασίας του περιβάλλοντος είναι δουλειά συλλογική και συνεργατική, ανάμεσα σε ΜΚΟ, δημόσια διοίκηση, ΟΤΑ και αγορά. Οταν λείπει κάποιος κρίκος στην αλυσίδα, τότε το σύστημα χτυπά σε τοίχο και εμφανίζει χαμηλή αποτελεσματικότητα στη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα.

● Στα Ακαρνανικά Ορη ποιος «κρίκος» έσπασε; Εκεί έχουμε δει απίστευτες εικόνες καταστροφής από την τοποθέτηση ανεμογεννητριών.

Το Αιολικό Πάρκο στα Ακαρνανικά έλαβε περιβαλλοντικούς όρους την εποχή που ο Φορέας Διαχείρισης δεν είχε στη χωρική του αρμοδιότητα το όρος Τσερεκάς ή Ακαρνανικά. Εκ των υστέρων και καθώς περιήλθε η περιοχή Natura Τσερεκάς (Ζώνη Ειδικής Προστασίας) στη δικαιοδοσία μας, μπορέσαμε να ασχοληθούμε εκτενώς με το ζήτημα.

Αν και το Αιολικό έχει χωροθετηθεί εκτός της περιοχής ΖΕΠ της εν λόγω Natura, ωστόσο το κύριο προστατευόμενο αντικείμενό της που είναι το Ορνιο, το οποίο και κρίνεται στον ελληνικό κόκκινο κατάλογο της ελληνικής πανίδας ως τρωτό/κρισίμως κινδυνεύον, δεν προστατεύεται. Για τον λόγο αυτό, στείλαμε αρμοδίως επιστολή προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση -που εξέδωσε τους περιβαλλοντικούς όρους- καθώς και τη Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος & Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ, με τις εξής προτάσεις:

α) Να τοποθετηθεί σύστημα ραντάρ ελέγχου και παύσης λειτουργίας των ανεμογεννητριών όταν προσεγγίζουν άτομα του είδους. β) Να γίνει συστηματική παρακολούθηση από έγκριτο ορνιθολόγο της ορνιθοπανίδας στην περιοχή ΑΣΠΗΕ και σε απόσταση 500 μέτρων από αυτόν και σύνταξη τακτικών αναφορών που θα αποστέλλονται στον Φορέα Διαχείρισης. γ) Να υιοθετηθεί οποιοδήποτε άλλο δόκιμο μέτρο προστασίας του είδους από ενδεχόμενες «προσκρούσεις» στην υποδομή του ΑΣΠΗΕ.

Η δεύτερη πρόταση που θέσαμε σχετικά με τη συστηματική παρακολούθηση εντάχθηκε σε τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων του Αιολικού Πάρκου και παρακολουθούμε το θέμα στενά, ενώ πρόσφατα μας κοινοποιήθηκε η Μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης από την εταιρεία που διαχειρίζεται το Αιολικό Πάρκο. Οι γύπες κατατάσσονται στα πλέον ευάλωτα είδη ως προς την εγκατάσταση και λειτουργία Αιολικών Πάρκων ενώ στην εν λόγω περιοχή Natura υπάρχει μία από τις δύο αποικίες που έχουν απομείνει σε ολόκληρη τη Δυτική Ελλάδα.

● Να υποθέσω ότι στο πλαίσιο της προστασίας τους εντάξατε τους γύπες στις εορταστικές εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την απελευθέρωση;

Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 και λόγω του καθοριστικού ρόλου που διαδραμάτισε η Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου στην επιτυχία της επανάστασης τόσο με την Εξοδο του Μεσολογγίου όσο και με το φιλελληνικό κίνημα που δημιούργησε εκείνη η μεγάλη θυσία, ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Ακαρνανικων Ορέων αποφάσισε να δώσει στους γύπες που απελευθερώνει τα ονόματα ηρώων της εποχής.

Ετσι στην απελευθέρωση γυπών που έκανε πρόσφατα με τη συνεργασία δημόσιων και ιδιωτικών φορέων τούς απέδωσε τα ονόματα Μάρκος προς τιμήν του Μάρκου Μπότσαρη, Βύρων προς τιμήν του λόρδου Βύρωνας και Αθανάσιος προς τιμήν του Αθανάσιου Ραζή-Κότσικα. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως η φυσική διαμόρφωση του χώρου των λιμνοθαλασσών διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο τόσο στον ανεφοδιασμό τροφίμων των εγκλείστων Μεσολογγιτών όσο και στο πεδίο των μαχών, όπως η λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας.

Τώρα πια, σε ειρηνική περίοδο, η νέα έξοδος του Μεσολογγίου αφορά την ανάπτυξη του οικοτουρισμού, την ιχθυολογική και υδρολογική αναβάθμιση της λιμνοθάλασσας (με μελέτες που έχει ολοκληρώσει ο Φορέας Διαχείρισης και είναι προς ένταξη στο επιχειρησιακό πρόγραμμα αλιεία & θάλασσα) καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος από λαθροθηρία, αυθαίρετα, χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων, διασπορά λυμάτων ελαιοτριβείων, αμμοληψίες κτλ.

● Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Εβδομάδας, που οργανώθηκε για πρώτη φορά στην Αιτωλοακαρνανία από την ομάδα ενεργών πολιτών ΕΠΠΙ-ΔΡΟΥΜΕ, συμμετείχατε σε μια τηλεδιάσκεψη για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού-οικολογικού τουριστικού μοντέλου στην περιοχή. Είναι κάτι που το έχουμε δει και σε άλλες περιοχές να συμβαίνει επιτυχημένα με την ενεργό συμμετοχή των Φορέων Διαχείρισης. Ποια είναι τα σχέδιά σας;

Ο Φορέας Διαχείρισης, με βάση το νομικό πλαίσιο λειτουργίας του και τις αρμοδιότητες που έχει, αναπτύσσει μια σειρά δραστηριοτήτων σχετικά με τον ποταμό Αχελώο που έχει να κάνει κυρίως με δράσεις παρακολούθησης & διατήρησης για είδη άγριας ζωής, όπως π.χ. τις θαλάσσιες χελώνες caretta caretta στο εκβολικό σύστημα του ποταμού και κυρίως στη λουρονησίδα του Λούρου, τη δακτυλίωση πελαργών στην παραχελωίτιδα ή τον καθαρισμό και την τοποθέτηση φωλιών για κιρκινέζια.

Η εφαρμογή του σχεδίου διαχείρισης υδάτων της λεκάνης απορροής του ποταμού Αχελώου είναι ευθύνη κυρίως της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένη Διοίκησης. Εδώ θα ήθελα να σας επισημάνω πως δυστυχώς έως σήμερα ο Φορέας μας δεν κλήθηκε ποτέ να συμμετάσχει στην Επιτροπή των Αιτωλοακαρνάνων ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου, που θα έχει επιπτώσεις στο ποτάμιο σύστημα είτε λόγω μείωσης της στερεοπαροχής είτε λόγω μείωσης της παροχετευτικότητάς του.

Επίσης η λειτουργία των φραγμάτων της ΔΕΗ με τη διακύμανση της στάθμης του ποταμού δημιουργεί σειρά επιπτώσεων τόσο στην ιχθυοπανίδα όσο και στην ορνιθοπανίδα της ποτάμιας ζώνης και γι’ αυτό είναι αναγκαία η ολιστική αντιμετώπιση του Αχελώου, ως ενός ποτάμιου οικοσυστήματος κι όχι απλώς ως ενός αγωγού μεταφοράς νερού από τα φράγματα ώς τη θάλασσα. Μάλιστα πριν από μερικά χρόνια είχε κατατεθεί στην περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας ένα σχέδιο για την εκπόνηση έργων κατά μήκος του ποταμού που θα προσέδιδε στην περιοχή ένα πρότυπό βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά όπως πολλά άλλα παραπέμφθηκε στις καλένδες.

Η ενεργός συμμετοχή των πολιτών μπορεί να επιτύχει στη μετάβαση τέτοιων περιοχών, όπως της παραχελωίτιδας ζώνης, από περιοχές μεγέθυνσης με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον σε περιοχές αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης. Ετσι άλλωστε γίνεται πράξη και η πολυπόθητη συμμετοχική δημοκρατία, όπου ο πολίτης έχει δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις.


Η συνέντευξη δόθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών και την δημοσιογράφο Βασιλική Γραμματικογιάννη 



Τετάρτη 20 Μαΐου 2015

Η ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΡΙΧΩΝΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΥΡΩ ΠΕΡΙΟΧΩΝ


Η ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΤΡΙΧΩΝΙΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΥΡΩ ΠΕΡΙΟΧΩΝ 



Γενικά

Η λίμνη Τριχωνίδα έχει έκταση 96 τετραγωνικά χιλιόμετρα , μέγιστο βάθος 58 μ και βρίσκεται 16 μέτρα πανω από τη στάθμη της θάλασσας. Διαθέτει λεκάνη απορροής 421 τετραγωνικά χιλιόμετρα ενώ δέχεται επιφανειακές και υπόγειες απορροές. Έχει σημαντική γεωλογική ιστορία καθώς δημιουργήθηκε της εποχή του Πλειστόκαινου και αποτελεί κατάλοιπο μεγαλύτερης ενιαίας λίμνης που υπήρχε ανάμεσα στα Αιτωλικά και Ακαρνανικά όρη. Συνδέεται με ενωτική τάφρο με την λίμνη Λυσιμαχία , η οποία συνδέεται μέσω του Δίμηκου με τον ποταμό Αχελώο και την λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου.

Νομοθετικό Πλαίσιο

Η λίμνη Τριχωνίδα ανήκει στο Δίκτυο Natura 2000 ως Τόπος Κοινοτικής Σημασίας  με έκταση 20.000 ha , αλλα δεν εχει ενταχθει στο «Εθνικο Παρκο Λιμνοθαλασσας Μεσολογγιου-Αιτωλικου, κατω ρου εκβολων Ευηνου & Αχελωου και Νησων Εχινάδων» ενώ εχει ενταχθει η λιμνη Λυσιμαχία. Επίσης στο Δικτυο Natura 2000 ανήκει τμήμα του όρους Παναιτωλικό ως ΤΚΣ με εκταση 30.000 ha καθώς και τμημα του ορους Αρακυνθος ως ΤΚΣ με εκταση 22.000 ha.

Στη χωρα μας το 30% περίπου της συνολικής έκτασης της ανήκει στο δίκτυο Natura είτε ως Τόπος Κοινοτικής Σημασίας ( σημαντικός για τους οικότοπους και την άγρια ζωή  που διαθέτει) είτε ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας( σημαντικός για την ορνιθοπανίδα που φιλοξενεί). Από αυτό το 30% μονο το 1/3 έχουν χαρακτηρισθεί ως Εθνικά Πάρκα ή Περιοχές Οικοανάπτυξης με διοίκηση και διαχείρισης από Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών . Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 29 ΦΔΠΠ που είναι Ν.Π.Ι.Δ και υπαγονται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος ενώ χρηματοδοτούνται κυρίως από Ευρωπαικα Προγράμματα και το Πράσινο Ταμείο.

H περιβαλλοντική κατάσταση της λίμνης

Στην  Λίμνη Τριχωνίδα συναντούμε περίπου 200 είδη πουλιών (υδρόβια, αρπακτικά, παρυδάτια ) εκ των οποίων τα 50 είναι απειλούμενα. Επίσης 42 είδη ψαριών με κάποια ενδημικά της περιοχής όπως ο νανογοβιός και η τριχωβελονίτσα, ενώ επίσης εμφανίζονται και ενδημικά είδη φυτών όπως η centaurea aetolica. Σημαντική επίσης είναι και οι ασβεστούχοι καλαμιώνες που εντοπίζονται στο ανατολικό μέρος της λίμνης και για την προστασία των οποίων στο παρελθόν εφαρμόστηκε ευρωπαϊκό  πρόγραμμα Life.

Με βάση το σχέδιο διαχείρισης υδατικών πόρων της λεκάνης απορροής του Αχελώου η χημική κατάσταση της λίμνης κρίνεται ως καλή ενώ η οικολογική κατάσταση της κρίνεται ως μέτρια. Η λίμνη βρίσκεται σε μια κατάσταση μετάβασης από ολιγοτροφική σε μεσοτροφική την ιδια εποχή που η λιμνη Λυσιμαχία γινεται ολο και περισσότερο εύτροφη , προφανως λογο της παρουσίας θρεπτικών στοιχείων που προέρχονται από αστικές και γεωργοκτηνοτροφικές απορροές. Επίσης η λίμνη δέχεται υψηλά οργανικά φορτία λόγω της συγκέντρωσης βιομηχανιών & βιοτεχνιών στην παρόχθια ζώνη ιδιαίτερα ελαιοτριβείων και εργοστασίων επεξεργασίας ελιάς αλλά παλαιότερα και σφαγίων. Η ικανότητα της λίμνης για αυτόκαθαρισμό λόγω της μεγάλης ανανέωσης υδάτων ειδικά από υπόγεια νερά διατηρεί τη λίμνη σε μια καλή χημική κατάσταση.

Διοικητικά –Πληθυσμιακά και Αναπτυξιακά
  στοιχεία

Οι καποδιαστριακοί παρατριχώνιοι δήμοι συναποτελούταν από τους Δήμους Θεστιέων, Παραβόλας, Θέρμου, Μακρύνείας και Αρακύνθου. Με την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτη» οι νέοι παρατριχώνιοι δήμοι που έχουν προκύψει αποτελούνται από τους Δήμους Αγρινίου και Θέρμου ενώ ο πληθυσμός που κατοικεί στα παρατριχώνια δημοτικά διαμερίσματα πλησιάζει τους 35.000 κατοίκους. Η περιοχή από περιβαλλοντική υποδομή διαθέτει τον Βιολογικό Καθαρισμό Θέρμου και τον ΒΙΟ.ΚΑ Αγρινίου που εκβάλλει στη λίμνη Λυσιμαχία αλλα δεν έχει συνδεθεί πλήρως με τα αποχευτετικά δίκτυα των παραλίμνιων οικισμών. Στην περιοχή επίσης υπήρχαν 4 Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) που έχουν εξυγιανθεί ενώ επισης παρατηρούνται αρκετοι χώροι διάθεση απορριμμάτων που αποτελούν εστιες περιβαλλοντικής και ασθητικής υποβάθμισης. Προτείνεται επίσης να δημιουργηθεί δίκτυο συλλογής λυμάτων ελαιοτριβείων στη βάση μελέτης που είχες εκπονήσεις η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιτωλοακαρνανίας με την συμμετοχή ιδιωτικών και δημόσιων κεφαλαίων.

Η προώθηση του φακέλου για την δημιουργία υδατοδρομίου (μέσα στο πλαίσιο των περιβαλλοντικών περιορισμών και προδιαγραφών) αναμένεται να αυξήσει τις τουριστικές ροές στην περιοχή παράλληλα με την ολοκλήρωση του παρατριχώνιου δρόμου( στην απαλλοτριωμένη ζώνη των υφιστάμενων αρδευτικών διωρύγων) και την ανακατασκευή του δρόμου Ναύπακτος-Θέρμο- Αγρίνιο που μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το Τομεακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μεταφορών & Δικτύων του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης την Νεα Προγραμματική Περίοδο.

Παράλληλα η αξιοποίηση των ιαματικών λουτρών της Μυρτιάς με την χάραξη παρόχθιας ζώνης , η κατασκευή ποδηλατοδρομίου στο παραλίμνιο άξονα Μυρτιά- Σιταράλωνα  καθώς και η προώθηση αγροπεριβαλλοντικών μέτρων στο πλαίσιο της Νέας Κοινής Αγροπεριβαλλοντικής Πολιτικής (ΚΑΠ) μπορεί να δημιουργήσει τους επιχειρησιακούς όρους για την εμπέδωση μιας Βιώσιμης Ανάπτυξης με δυο πυλώνες εφαρμογής: α) την ενίσχυση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού β) την ενίσχυση του αγροτοδιατροφικού κλάδου

Το Εθνικό Πάρκο της Λίμνης Τριχωνίδας
Η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Λίμνης Τριχωνίδας στην κατεύθυνση της Βιώσιμης Ανάπτυξη προϋποθέτει ένα νομοθετικό πλαίσιο, μια δομή διοίκησης και διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής καθώς και χρηματοδοτικά εργαλεία για την παρακολούθηση της φύσης  και την ενίσχυση δράσεων όπως ο οικοτουρισμος, η βιωσιμη αλιεια , η οργανική γεωργία κτλ. Η δυνατότητα ένταξης της Λίμνης Τριχωνίδας και των γύρω ορεινών όγκων Παναιτωλικού &; Αρακύνθου σε Εθνικό Πάρκο ,προϋποθέτει συνεννόηση με το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας των δυο παρατριχώνιων δήμων Αγρινίου και Θέρμου ενώ ωριμάζει με την εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης που αποτελεί απόλυτη προϋπόθεση για την υπαγωγή της νομοθετικά σε καθεστώς εθνικής προστασίας. Στον Ειδικό στόχο  «Προστασία των περιοχών ιδιαίτερης περιβαλλοντικής και αισθητικής αξίας» και συγκεκριμένα στο Είδος δράσης « Επενδύσεις για την προστασία εθνικά προστατευόμενων περιοχών που δεν καλύπτονται από Φορέα Διαχείρισης» μπορούν οι παρατριχώνιοι δήμοι να υποβάλλουν ως πρόταση  στην Περιφέρεια Δυτικης Ελλάδας την εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης (ΕΠΜ) ετσι ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την ίδρυση και λειτουργία Φορέα Διαχείρισης Λίμνης Τριχωνίδας που θα διαχειρίζεται το Εθνικό Πάρκο της Λίμνης.

Κι ένα ερώτημα για το τέλος


Γιατί ενώ υπάρχουν ικανοί άνθρωποι, ιδέες , φυσικές ομορφιές δεν υπάρχει ευημερία, πλούτος, θέσεις εργασίας; Γιατί ενώ υπάρχει φυσικό κεφάλαιο παράλληλα υπάρχει φτώχεια και υπανάπτυξη;  Υπάρχουν ηγέτες , θεσμοί , κοινωνία; Μπορούμε να σταματήσουμε τους ανταγωνισμούς και τα μνημόσυνα για το παρελθόν και να κατακτήσουμε την δημιουργία για το μέλλον; 

Τετάρτη 14 Μαΐου 2014

Προοδευτικός Εκσυγχρονισμός για ένα Νέο Αγρίνιο




Το Αγρίνιο είναι μια πόλη μεσαίου μεγέθους είτε πληθυσμιακά είτε αναπτυξιακά που επιδιώκει πάνω από μια εικοσαετία την αστική της ολοκλήρωση και τον μετασχηματισμό της από μια αγροτούπολη σε ένα περιφερειακό πόλο. Αυτό το στοίχημα άλλοτε το πετυχαίνει και άλλοτε όχι, αλλά το σίγουρο είναι πως ως μια ενδιάμεση αστική συγκέντρωση δεν έχει ακόμα σχηματοποιήσει την σύγχρονη ταυτότητά της. Η μετάβαση της από μια πόλη που λειτούργησε για χρόνια ως αγροτικό κέντρο σε ένα καθεστώς αμοιβαίας εξάρτησης με την ύπαιθρο ενδοχώρα της, σε κέντρο περιφερειακής ανάπτυξης απαιτεί μια νέα σχέση της πόλης με την ύπαιθρο και φυσικά μια υψηλή ποιότητα στην διακυβέρνηση με ισχυρή ηγεσία και νέο δημόσιο μάνατζμεντ. Η Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη προβάλλει ως πρώτη προτεραιότητα για την εκκίνηση μιας νέας στόχευσης για την πόλη και τους πολίτες.
Από την ολοκλήρωση των υποδομών και τις τομεακές πολιτικές στην πρόνοια, την εκπαίδευση, το περιβάλλον και τον πολιτισμό υπάρχει πια μια διάχυτη ανάγκη να εμβαθύνουμε σε πολιτικές που αφορούν την ενεργοποίηση του κοινωνικού κεφαλαίου, του ιδιωτικού τομέα και των θεσμών σε ένα πλαίσιο συμμετοχικής διακυβέρνησης, διαβούλευσης και εταιρικής ευθύνης. Η υπέρβαση των δυνάμεων της αδράνειας , της εσωστρέφειας και του ενδονομαρχιακού ανταγωνισμού είναι αναγκαία. Χρειάζεται να επενδύσουμε τις δυνάμεις μας σε θετικά προτάγματα και όχι σε αμυντικές τακτικές που αφαιρούν και διαιρούν από το νομό αντί να προσθέτουν και να πολλαπλασιάζουν. Το Αγρίνιο ήταν πάντα μια πόλη της εργασίας που πρόκοψε από τη δουλειά των ανθρώπων της και δεν επαναπαύτηκε ποτέ στις δάφνες του παρελθόντος. Το ίδιο πρέπει να κάνει και σήμερα με ένα καινούργιο τρόπο, όχι να μετατραπεί σε μια κρατικοδίαιτη πόλη αλλά να διεκδικήσει το ζωτικό της χώρο στο παρόν και το μέλλον της περιφέρειας και της χώρας. Αυτό σημαίνει να ανακτήσει την κοινωνική της ικανότητα και ευθύνη αντί να αντιγράφεται σε τοπικό επίπεδο το κυρίαρχο αθηνοκεντρικό μοντέλο. Η παύση της καπνοκαλλιέργειας στην ύπαιθρο αλλά και η σταδιακή μείωση των αποσυνδεδεμένων επιδοτήσεων αναμένεται να προκαλέσει έντονη ύφεση στον αγροτικό χώρο με πολλαπλασιαστικές αρνητικές επιπτώσεις στον εμπορικό ιστό της πόλης και την παροχή υπηρεσιών. Είναι ανάγκη πια να αναζητήσουμε μια Νέα Αναπτυξιακή Ταυτότητα που να ξεπερνά το παραδοσιακό μοντέλο συναλλαγής με την ύπαιθρο και να ανοίγει μια καινούργια σελίδα στην οικονομία του Αγρινίου.
Η κοινωνική ικανότητά μας είναι περιορισμένη, χρειάζεται να τη διευρύνουμε. Το «σύστημα» Αγρίνιο Πρωτεύουσα Πόλη υστερεί δραματικά σε σχέση με τους στόχους του για μια ολοκληρωμένη μεγαλούπολη. Το να συγκλίνουμε αναπτυξιακά σε σχέση με άλλες μεσαίες πόλεις απαιτεί μακροπρόθεσμη στρατηγική και σε καμία περίπτωση πολιτικές «εσωτερικής» κατανάλωσης. Τα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα, έτσι όπως περιγράφονται εν μέρει στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου Αγρινίου 2007-2010 , δομούνται με στόχευση και όχι συγκυριακά. Οι πόλεις επιστρέφουν ως πρωταγωνιστές στην εθνική και παγκόσμια οικονομία στην μεταβιομηχανική κοινωνία και το στοίχημα του Αγρινίου αν χαθεί τα επόμενα χρόνια θα έχει χαθεί επί μακρόν η δυνατότητα ευημερίας ολόκληρης της ενδοχώρας του καθώς «ανταγωνιστικές» πόλεις όπως η Πάτρα και τα Ιωάννινα κερδίζουν σιγά –σιγά τα στοιχήματα της επικράτησης σε περιφερειακό επίπεδο καθιστώντας το Αγρίνιο ένα εξαρτώμενο αστικό πόλο.
Το Αγρίνιο μέσα στα επόμενα χρόνια πρέπει να έχει γίνει μια Επιχειρηματική Πόλη αλλά αυτό θα συμβεί μόνο αν υπερβούμε την αποξένωσή μας και κινητοποιήσουμε το ανθρώπινο και υλικό κεφάλαιο της πόλης να επιτύχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα σε προστιθέμενη κοινωνική αξία. Πρέπει να έχει γίνει μια Ανταγωνιστική Πόλη που πιστεύει στον εαυτό της και αποτελεί μαγνήτη για τα νέα ταλέντα της και όχι την αποκρουστική επαρχία των ολιγαρχικών συντεχνιών. Αυτά όμως μπορούν να συμβούν μόνο διαμέσου της οικονομικής διαφοροποίησης και της οικοδόμησης ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων. Μπορούμε να ξεκινήσουμε την Αρχιτεκτονική της Πράσινης Ανάπτυξης από εδώ, διότι διαθέτουμε και το ανάλογο γνωστικό κεφάλαιο και τα φυσικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Ας απελευθερώσουμε δυνάμεις… Οι δυνάμεις της εργασίας , της παραγωγής, του πολιτισμού, της γνώσης , οι δυνάμεις των ανδρών και των γυναικών, της Νέας Γενιάς του τόπου μας, ενωμένες σε ένα διαρκώς διευρυνόμενο προοδευτικό, δημοκρατικό, κοινωνικό συνασπισμό είναι η μόνη εγγύηση που οδηγεί στην πραγματοποίηση των οραμάτων , των στόχων και των επιλογών του μέλλοντός μας.

Δευτέρα 5 Μαΐου 2014


                               
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                             Η ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΜΑΣ

 

           ΒΙΩΣΙΜΗ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ – ΑΝΟΙΧΤΗ – ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ

 

 

 

Μας εμπνέει και μας οδηγεί μια Πολιτεία δημοκρατική και αποκεντρωμένη, μια τοπική αυτοδιοίκηση ισχυρή, ανθρωποκεντρική, με ανοιχτούς ορίζοντες, τόπος  αναγέννησης μιας καινούργιας προοδευτικής συλλογικότητας , βήμα για να σταθούν οι Νέοι Πολίτες ατενίζοντας αλλιώς το Μέλλον της Πολιτικής. Για να κάνουμε πράξη τις προσδοκίες της γενιάς μας, για να σχεδιάσουμε τα όνειρα με δύναμη και ρεαλισμό. Το στοίχημα της Νέας Πόλης είναι το στοίχημα του καθημερινού ανθρωπισμού, της ανοιχτής κοινωνίας στη διαφορετικότητα και τις εξελίξεις, της συμμετοχής των πολιτών  στην τοπική διακυβέρνηση, της βιώσιμης ανάπτυξης που σέβεται το μέλλον των επόμενων γενεών, της δημιουργικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου.

 

 

Βιώσιμη Πόλη

 

Η δημιουργική διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων μπορεί να μετεξελίξει  τις πόλεις από αστικούς πυρήνες υποβάθμισης του περιβάλλοντος σε χώρους αναζήτησης αειφόρων πρακτικών και λύσεων, με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Η αισθητική, αρχιτεκτονική, πολεοδομική και περιβαλλοντική επανασχεδίαση  πόλεων και οικισμών εγκαινιάζει καινούργιες ανθρώπινες σχέσεις, οικοδομεί πολιτισμικές ταυτότητες με μέλλον στο παγκόσμιο χωριό, δημιουργεί μια πόλη για τους πολίτες, σε εταιρική σχέση με την ύπαιθρο και ισόρροπη σχέση με τον περιαστικό χώρο. Η αξιοποίηση των πολιτιστικών πόρων και η διατήρηση και ανάπτυξη της φυσικής κληρονομιάς αποτελούν τις προϋποθέσεις για την Αρχιτεκτονική μιας Βιώσιμης Πόλης.

 

Συμμετοχική Πόλη

 

Οι πόλεις είναι οι άνθρωποι τους. Οι πολίτες αποτελούν το σημαντικότερο κοινωνικό κεφάλαιο και η Νέα Γενιά την αιχμή μιας Πόλης συμμετοχικής που επενδύει στους ανθρώπους της γιατί αυτοί είναι η δύναμη της. Η συμμετοχή στην τοπική διακυβέρνηση προσδίδει στην πόλη την ικανότητα της αυτοανανέωσης και της αναδημιουργίας, κοινωνικοποιεί την πολιτική εξουσία, κάνει τις πόλεις χώρους αναζήτησης της καινοτομίας και αναζωογόνησης του δημόσιου πεδίου. Η ανάπτυξη και η εμβάθυνση θεσμών συμμετοχικής δημοκρατίας αποτελεί εγγύηση για την υπεράσπιση της ποιότητας ζωής. Η αναζήτηση μιας νέας θεσμικής συγκρότησης που να ενεργοποιεί το κοινωνικό κεφάλαιο και να κινητοποιεί του Πολίτες αποτελεί πρώτη προτεραιότητα.

 

Ανοιχτή Πόλη

 

Οι  πόλεις αναδεικνύονται σε κόμβους παγκόσμιων και τοπικών δικτύων καθώς εξουσίες μεταφέρονται διαρκώς από το εθνικό επίπεδο είτε σε υπερεθνικούς θεσμούς είτε σε τοπικούς θεσμούς. Η αναβάθμιση του ρόλους τους τις καθιστά κέντρα πληθυσμιακών, πληροφοριακών, πολιτιστικών, τεχνολογικών και εμπορικών ροών.  Η ανοιχτή ή κλειστή τους υπόσταση καθορίζει σε μεγάλο βαθμό αν θα οδηγηθούν στην αξιοποίηση των νέων ευκαιριών που παρουσιάζονται ή θα εγκλωβιστούν σε μια αυτάρεσκη και φοβική αντίληψη στο εσωτερικό τους. Η ανοιχτή κοινωνία δημιουργεί νέους ορίζοντες  στην πόλη, με την δημιουργική ενσωμάτωση των μεταναστών,  τον σεβασμό στην διαφορετικότητα και την κοσμοπολίτική οπτική που μπορεί να οικοδομήσει μελλοντικά μια οικουμενικότητα αρχών και αξιών.

 

Ανθρώπινη Πόλη

 

Χρειάζεται να υπερασπιστούμε το δημόσιο χώρο, τον τόπο της συνάντησης, του διαλόγου, ακόμα και της δημιουργικής διαφωνίας, γιατί αυτός είναι ο κοινός μας χώρος, η υπεραξία της συνύπαρξης μας. Να χτίσουμε της σύγχρονη γειτονιά και να προωθήσουμε σχεδιασμένα μια νέα αντίληψη για τη δημιουργική διαχείριση του ελεύθερου χρόνου. Υπάρχει και ο άλλος δρόμος της αλληλεγγύης και της συνοχής εκτός από αυτόν του ανταγωνισμού και της σύγκρουσης. Να εμπνεύσουμε, πρώτα μες τη δική μας γενιά, μια πολιτισμική αλλαγή στο επίπεδο της καθημερινότητας, σφυρηλατώντας νέους κοινωνικούς δεσμούς, με αυτοσεβασμό και αλληλοβοήθεια, με τον εθελοντισμό και την κοινωνική προσφορά. Χρειαζόμαστε μια νέα στάση ζωής, η Αλλαγή ξεκινά πρώτα από εμάς.

Να γίνουμε δημιουργικοί και υπεύθυνοι, να διεκδικούμε τα δικαιώματα μας σαν πολίτες και να τηρούμε τις υποχρεώσεις μας γιατί κι αυτές είναι προϋπόθεση για να ασκήσουν οι συμπολίτες μας τα δικά τους δικαιώματα. Για διάφανη και αποτελεσματική εξυπηρέτηση από τις δημοτικές υπηρεσίες, για καθαρή πόλη, για ιδιωτικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας, για μια αγορά που σέβεται τον πολίτη-καταναλωτή. Έτσι κερδίζουμε την ποιοτική αναβάθμιση της καθημερινότητας, διεκδικώντας παράλληλα από ένα σύγχρονο κράτος την παροχή των δημόσιων αγαθών σε υψηλά επίπεδα  και τον σεβασμό στα δικαιώματα του Πολίτη   Ο «άλλος δρόμος» για την Ελλάδα και τη Νέα Γενιά είναι ο δρόμος των υπεύθυνων και ενεργών πολιτών που με την προσωπική τους στάση και την δημόσια δράση τους εμπεδώνουν αρχές και αξίες, ανοίγουν το δρόμο της προόδου.

 

 

Οι προκλήσεις βρίσκονται μπροστά μας. Η ώρα της ανανέωσης έχει έρθει και κάποιοι πρέπει να κοιτάξουν πάλι τα ρολόγια τους. Για τις πόλεις του μέλλοντός μας. Για ανθρώπινη, συμμετοχική, ανοιχτή και βιώσιμη πόλη. Γιατί το στοίχημα της Νέας Πόλης είναι το στοίχημα μιας Γενιάς που φαντάζεται διαρκώς περισσότερα από ότι ζεί αλλά θέλει να ζήσει περισσότερα από ότι φαντάζεται.

 

 

 

 

                                                         

                                       

   

 

 

 

 

Πέμπτη 24 Απριλίου 2014

Η Νέα Οικονομία του Αγρινίου

Η Νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης «Καλλικράτης» δημιουργεί νέους μεγαλύτερους δήμους , αιρετή δευτεροβάθμια περιφερειακή αυτοδιοίκηση καθώς και επτά γενικές διοικήσεις σε όλη τη χώρα. Αλλάζει τα δεδομένα στον αυτοδιοικητικό χάρτη της Ελλάδας και κατ επέκταση στον νομό Αιτωλοακαρνανίας και την περιοχή του Αγρινίου. «Το παλιό πεθαίνει, αλλά το νέο δεν έχει ακόμα γεννηθεί», γιατί αυτή η μεγάλη θεσμική αλλαγή απαιτεί για την ουσιαστική λειτουργία της ένα καινούργιο πολιτικό προσωπικό που θα αντιληφθεί πλήρως το εγχείρημα της αναπτυξιακής διάστασης των νέων δήμων καθώς και της αστικής διακυβέρνησης με ανοιχτές, συνεργατικές και συμμετοχικές διαδικασίες αποτελεσματικής σύνθεσης συμφερόντων.

Το Αγρίνιο από πόλη παροχής υπηρεσίας στην ύπαιθρο να γίνει εξαγωγική πόλη με νέα παραγωγική βάση

Το Αγρίνιο από μια Αγροτούπολη, τα τελευταία τριάντα χρόνια έχει μετατραπεί σε μια Πόλη Αγορά που παρέχει υπηρεσίες στην ευρύτερη ενδοχώρα της. Από μια πόλη καπνεμπορικό κέντρο με τοπικές βιομηχανίες επεξεργασίας του καπνού που απασχόλησαν σημαντικό εργατικό δυναμικό, μετασχηματίστηκε σε μια πόλη εμπορική που παρέχει εκπαιδευτικές , ψυχαγωγικές , διοικητικές και άλλες υπηρεσίες στην ύπαιθρο. Έτσι από μια πόλη με εξαγωγική παραγωγική βάση που προσέλκυε εισοδήματα στην περιοχή από το εμπόριο του καπνού μεταλλάχτηκε σε μια πόλη που απομυζά δημογραφικά και εισοδηματικά την ύπαιθρο –ενδοχώρα χωρίς να της παρέχει αναπτυξιακή δυναμική ως η ηγέτιδα δύναμη του νομού, ως πρωτεύουσα πόλη. Οι άνθρωποι που μετακινήθηκαν από το χωριό στην πόλη βρήκαν φθηνή κατοικία αλλά όχι και απασχόληση, βρήκαν ποιότητα ζωής αλλά όχι και ευκαιρίες για επιχειρηματική δράση. Χρειάζεται να αναζητήσουμε την σύγχρονη ταυτότητα της πόλης. Ο νέος δήμος Αγρινίου με τους δέκα πρώην δήμους που συνενώνονται και με πληθυσμό που αγγίζει τους 97.000 κατοίκους παρέχει το κατάλληλο διοικητικό, χωροταξικό και οικονομικό πλαίσιο αυτής της Νέας Στόχευσης. Οι πόλεις είναι οι ζωντανοί οργανισμοί που έχουν την δυνατότητα της αυτοανανέωσης και με αυτόν τον τρόπο κατακτούν την επικράτεια του Μέλλοντος. Σήμερα είναι ανάγκη για την αυτοσυντήρηση της πόλης αλλά και για την δημιουργία μια νέας αστικής οικονομίας να μετατρέψουμε το Αγρίνιο σε μια Πόλη Ευκαιρία, σε έναν Περιφερειακό Πόλο Ανάπτυξης. Για να περάσουμε από τον αναχρονισμό σε μια Νεα Εποχή και από την παράδοση στην νεωτερικότητα, χρειαζόμαστε μια νέα αφήγηση μεγάλων οριζόντων, μια νέα τοπική αυτοπεποίθηση, με την κινητοποίηση τοπικών κεφαλαίων για μια δημιουργική οικονομία.

Το Αγρίνιο ήταν πάντα η πόλη της εργασίας και σήμερα αυτό οφείλει να ξαναγίνει. Η μεταποίηση κτηνοτροφικών προϊόντων όπως γάλα και κρέας, η επεξεργασία αγροτικών προϊόντων όπως αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, σπαράγγια και ρόδια , βρώσιμες ελιές και λάδι σε Βιοτεχνικά Πάρκα μπορεί να σηματοδοτήσει την επιστροφή της πόλης στο Μέλλον. Το Αγρίνιο από μια Πόλη παροχής υπηρεσίας να γίνει ξανά αυτό που έχει στο γενετικό της κώδικα, μια εξαγωγική πόλη προς τα μεγάλα αστικά κέντρα, μια πόλη της παραγωγής σε διαρκή αλληλεπίδραση με την ύπαιθρο που αποτελεί πια την περιφέρεια του Νέου Δήμου.

Τα χαρτιά είναι σημαδεμένα. Αλλάζουμε παιχνίδι;

Η γενιά των τριαντάρηδων, μορφωμένη και χειραφετημένη, δεν επιστρέφει στην πόλη διότι δεν υπάρχουν ευκαιρίες για απασχόληση. Διαθέτουμε μια ρηχή οικονομία, χωρίς παραγωγική εξειδίκευση. Οι νέοι επιστήμονες συναντούν μια πόλη που δεν τους έλκει, χρειάζεται να κάνουμε το Αγρίνιο μια Πόλη μαγνήτη για τους δημιουργικούς ανθρώπους της γνώσης και της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και της τέχνης. Η οικονομική διαφοροποίηση και η δημιουργία Επιστημονικού Πάρκου σε συνεργασία του Δήμου με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας δίνει την ευκαιρία να αναδομήσουμε την πόλη μας. Δώστε μας την ευκαιρία, να σας δώσουμε την Αλλαγή.


Η Νέα οικονομία του Αγρινίου σχεδιάζεται περισσότερο με ποιοτικές αλλαγές και λιγότερο με μια απλή μεγέθυνση, σχετίζεται με την κινητοποίηση εγκλωβισμένων δημιουργικών δυνάμεων και λιγότερο με την διατήρηση ισορροπιών μηδενικού αθροίσματος. Ο «Καλλικράτης» έχει ανάγκη από μια κινηματική αυτοδιοίκηση που θα αφουγκράζεται τον παλμό της πόλης και τις προσδοκίες του κάθε δημότη. Σήμερα ο τομέας της μεταποίησης στην πόλη δέχεται ένα τεράστιο πλήγμα με βάση τα στοιχεία ενάρξεων και διακοπών του Επιμελητηρίου. Οι πολίτες δεν μπορούν να επιχειρήσουν, η πόλη χάνει σιγά σιγά το γονίδιο της δημιουργικότητας της. Ας ξαναγεννήσουμε την πόλη μας. Κάνε κάτι καινούργιο, αλλάζουμε την πόλη μας;